Projekt noweli ustawy o sporcie dot. norm hałasu na Orlikach już w Sejmie. RPO ma wątpliwości

Przyjęty w tym tygodniu przez rząd projekt zmian w ustawie o sporcie został zainicjowany przez szefa MSiT Sławomira Nitrasa po tym, jak sąd ograniczył możliwość korzystania z boiska w Puławach (woj. lubelskie) ze względu na zgłaszane przez mieszkańców skargi na hałas.

Przyjęte w tym tygodniu przez rząd rozwiązanie ma zapobiec podobnym sytuacjom w przyszłości, dzięki wprowadzeniu do ustawy o sporcie przepisu wyłączającego boiska, korty, bieżnie i skateparki spod obowiązku przestrzegania norm hałasu określonych w ustawie Prawo ochrony środowiska w przypadku prowadzenia na nich szkolenia sportowego, aktywności sportowej o charakterze szkolnym oraz rekreacyjnej aktywności fizycznej.

Projekt nowelizacji został zatwierdzony w tym tygodniu przez rząd i trafił do Sejmu. Na stronach RCL opublikowano za to projekt rozporządzenia Ministra Klimatu i Środowiska zmieniającego rozporządzenie w sprawie dopuszczalnych poziomów hałasu w środowisku.

„Celem projektowanego rozporządzenia jest doprecyzowanie przepisów, aby jednoznacznie wskazać, że wykorzystanie boisk, kortów, bieżni i skateparków do aktywności sportowej o charakterze szkolnym lub rekreacyjnym, w zakresie tej aktywności, ma charakter powszechnego korzystania ze środowiska. (…) a dopuszczalne poziomy hałasu określone dla pozostałych obiektów i działalności będącej źródłem hałasu nie mają zastosowania do powszechnego korzystania ze środowiska” – zaznaczono w OSR projektu.

Rzecznik Praw Obywatelskich Marcin Wiącek wystosował w tej sprawie pismo do minister klimatu i środowiska Pauliny Hennig-Kloski wskazujące na istotne wątpliwości co do zgodności projektu z Konstytucją RP. RPO zwrócił uwagę, że w jego ocenie promowanie aktywności sportowej nie może się odbywać kosztem prawa obywateli do ochrony przed hałasem, a władze publiczne nie mogą tolerować emisji zanieczyszczeń do środowiska jako nieuniknionej konsekwencji uprawiania sportu. A nadmierny hałas – w myśl Prawa ochrony środowiska - jest rodzajem zanieczyszczenia.

„Do BRPO wpływa coraz więcej skarg na hałas z obiektów sportowych i rekreacyjnych, a nawet placów zabaw dla dzieci. Niekiedy uniemożliwia on rozmowę, również w domu. Osiąga od 75 do 90 db, także w nocy. Skarżący żyją w permanentnym stresie; sięgają po pomoc psychiatry w związku ze stanami depresyjno-lękowymi. Dzieci nie mają warunków do nauki, często budzą się w nocy. Przebywanie w ogrodzie czy na podwórku jest wykluczone, zwłaszcza latem. Skarżący muszą wtedy pozostawać w domach z zamkniętymi oknami. Ponoszą też koszty wygłuszania mieszkań, wymiany okien na dźwiękoszczelne. Nie pomagają ani zatyczki do uszu, ani przenosiny sypialni w dalszą część mieszkania. A sprzedaż domu czy mieszkania nie opłaca się, bo takie sąsiedztwo zaniża jego wartość” – czytamy w liście RPO.

Z tego powodu w opinii rzecznika wykluczenie obiektów sportowych i rekreacyjnych spod norm hałasowych wymaga ponownego przemyślenia, a sport nie może być uznany za dobro nadrzędne wobec miru domowego.

„Stwarzanie warunków dla rozwoju kultury fizycznej i ochrona przed hałasem nie mogą być stawiane w kontrze do siebie, jako wartości konkurencyjne. Wartości te da się pogodzić i odpowiednio ze sobą wyważyć. Dlatego należałoby zaproponować rozwiązanie prowadzące do zminimalizowania konfliktów społecznych, oparte na opiniach specjalistów od budownictwa, akustyki i zdrowia człowieka. Celowe jest także przeprowadzenie szerokich i realnych konsultacji społecznych, które pozwolą poznanie przyczyn konfliktów” – pisze rzecznik.

RPO zwrócił również uwagę, że zgodnie z art. 4 ust. 1 Prawa ochrony środowiska „powszechne korzystanie ze środowiska”, które przysługuje z mocy ustawy każdemu, w celu zaspokojenia potrzeb osobistych oraz gospodarstwa domowego, w tym wypoczynku oraz uprawiania sportu, jest korzystaniem „bez użycia instalacji”. Pojęcie „instalacji” zawiera zaś także budowle sportowe: boiska, korty, bieżnie i skateparki; wyjątkiem mogą być prowizorycznie boiska, korty i bieżnie o nawierzchni naturalnej, bez trybun i urządzeń.

„Błędne jest zatem twierdzenie, jakoby wykorzystywanie boisk, kortów, bieżni i skateparków do aktywności sportowej o charakterze szkolnym lub rekreacyjnym, w zakresie tej aktywności i bez wyjątku, miało charakter +powszechnego korzystania ze środowiska+ i tym samym było objęte wyłączeniem z art. 2 ust. 2a UPOŚ” – zauważa rzecznik.

W jego opinii „wykluczenie emisji akustycznych z obiektów sportowych spod reglamentacji ustawowej w zakresie dopuszczalnych poziomów hałasu nie może być dokonane w formie rozporządzenia do ustawy. Nie mieści się to w zakresie upoważnienia do wydania rozporządzenia. Zmiana zmierza zatem do modyfikacji treści norm z ustawy”.

mam/