MSWiA o zniesieniu dwukadencyjności wójtów i burmistrzów: to domena Sejmu i Senatu

„W imieniu środowisk samorządowych zwracam się w sprawie zniesienia ograniczenia liczby kadencji w wyborach na urząd wójta, burmistrza oraz prezydenta miasta. Obowiązujące obecnie przepisy, uniemożliwiające kandydowanie po dwóch kolejnych kadencjach w tej samej jednostce samorządu terytorialnego nie znajdują uzasadnienia w standardach demokratycznego państwa prawnego. Co więcej, ograniczają one prawa obywateli oraz swobodę wyboru liderów lokalnych” – napisał w interpelacji skierowanej do Ministerstwa Spraw Wewnętrznych i Administracji poseł Tadeusz Tomaszewski.

Wskazał, że wprowadzone w 2018 roku przepisy naruszają zasadę równości wobec prawa, ograniczając możliwość wyboru tych osób, które zyskały zaufanie mieszkańców oraz wykazały się skutecznością i zaangażowaniem w rozwój gmin i miast.

„W praktyce zakaz ten może prowadzić do przerwania ciągłości realizacji strategii rozwoju, utraty wiedzy i doświadczenia zdobytego przez liderów oraz osłabienia mechanizmów współpracy w społecznościach lokalnych” – zaznaczył Tomaszewski.

Zapytał, czy resort planuje lub prowadzi prace nad zmianą przepisów dotyczącą zniesienia ograniczenia liczby kadencji w wyborach na urząd wójta, burmistrza oraz prezydenta miasta.

W odpowiedzi na interpelacje wiceszef MSWiA Tomasz Szymański poinformował, że obecnie Ministerstwo Spraw Wewnętrznych i Administracji nie prowadzi prac legislacyjnych w tym zakresie. 

„Sprawy wyborów, a zwłaszcza ściśle z nimi związane kwestie dotyczące praw wyborczych, pozostają poza sferą działania administracji rządowej. Zagadnienia odnoszące się do wyborów do organów jednostek samorządu terytorialnego, konstytucyjnych organów państwa, ze względu na ich charakter, zwyczajowo stanowią domenę Sejmu RP i Senatu RP, które to wielokrotnie dokonywały oceny ww. regulacji, a także występowały ze stosownymi inicjatywami” – wskazał wiceminister.

Szymański zaznaczył, że „w przestrzeni publicznej pojawiają się przeciwstawne opinie i argumenty” w tej kwestii, które zostały wyartykułowane m.in. podczas debaty o zniesieniu dwukadencyjności wójta, burmistrza i prezydenta miasta przeprowadzonej 18 listopada 2024 r. podczas posiedzenia Komisji Samorządu Terytorialnego i Administracji Państwowej Senatu RP.

W odpowiedzi na interpelację, wskazano również, że podjęcie działań mających na celu ewentualne zniesienie ograniczenia kadencyjności wymaga przeprowadzenia szczegółowej analizy i szerokiej debaty przede wszystkim ze środowiskami samorządowymi.

Ograniczenia w liczbie kadencji dla wójtów, burmistrzów i prezydentów zostały wprowadzone w 2018 r. i obowiązuje od przeprowadzonych w tym samym roku wyborów samorządowych. Wprowadzona wówczas nowelizacja Kodeksu wyborczego wydłużyła także kadencję samorządów z czterech do pięciu lat. 

4 lipca Sejmu trafił projekt złożony przez posłów Polskiego Stronnictwa Ludowego dotyczący nowelizacji Kodeksu wyborczego, który zakłada zniesienie ograniczenia liczby kadencji sprawowanych przez wójta, burmistrza i prezydenta miasta. Obecnie projekt został przedłożony do konsultacji społecznych.

mr/