Samorządowcy apelują o przyspieszenie prac nad nowelizacją ustawy o cmentarzach

Podczas posiedzenia Komisji Wspólnej Rządu i Samorządu Terytorialnego omówiono kwestię związaną z zaawansowaniem prac administracji rządowej nad  ustawą o cmentarzach i chowaniu zmarłych.

Jak poinformowała dyrektor Departamentu Zdrowia Publicznego Dagmara Korbasińska-Chwedczuk, obecnie resort zdrowia rozpatruje uwagi zgłoszone na etapie konsultacji wewnętrznych.

„W trakcie uwag jedna kwestia jest problemowa dotycząca łączenia systemów informatycznych pomiędzy Ministrem Zdrowia a Ministrem Spraw Wewnętrznych i Administracji i to zabierze nam trochę czasu, ale na  tyle na ile jest  to możliwe intensywnie pracujemy, aby zmiana w tym zakresie została  wprowadzona jak najszybciej” – powiedziała Korbasińska-Chwedczuk.

Informacja przekazana przez dyrektor Departamentu Zdrowia Publicznego nie usatysfakcjonowała strony samorządowej. Zdaniem Eugeniusza Gołembiewskiego, burmistrza Kowala i członka KWRiST, organizacje samorządowe apelują o zmianę przepisów od „co najmniej 5 lat”, jednak pod wpływem uwag interesariuszy i związków wyznaniowych opracowywane przepisy nie weszły w życie.

„Najważniejsze i najistotniejsze to jest to, że ustawa pochodząca z 1959 r. a więc sprzed 66 lat, powstawała w zupełnie innym okresie. No i między innymi tutaj Unii Miasteczek Polskich bardzo zależało na tym, ażeby wreszcie w Polsce zacząć inaczej traktować „normalne” zwłoki, a inaczej zwłoki spopielone, zwłaszcza jeśli chodzi o zagrożenia sanitarne” – wyjaśnił Gołembiewski.

Burmistrz Kowala zaapelował, by rząd zmienił obecne przepisy i zezwolił na chowanie spopielonych zwłok bliżej istniejących zabudowań mieszkalnych, na przykład w odległości 20 metrów. Obecnie strefy ochronne wokół cmentarzy wynoszą 150 metrów.

„Cmentarze nam się kończą, niedługo nie będzie gdzie chować zmarłych, a wy nie potraficie rozwiązać tego bardzo prostego zagadnienia. (…) Nasza serdeczna  prośba- zróbcie choć tą jedną prostą zmianę, żeby tutaj można było chować zwłoki spopielone w odległości, bo na to się zgodził Główny Inspektor Sanitarny, np. w odległości 20 metrów. Czy to takie trudne?” – skierował się do strony rządowej burmistrz Kowala.

Głos w dyskusji zabrał też Grzegorz Kubalski ze Związku Powiatów Polskich. 

„Problem polega na tym, że my wypowiedzi mówiące o tym, że sprawa jest istotna i ministerstwo nad tym pracuje słyszymy pewnie 15 albo więcej lat i cały czas próbujemy ten problem rozwiązać. W tym czasie kolejne osoby umierają i z kolejnym stwierdzeniem zgonów mamy problem” – rozpoczął Kubalski.

W swojej wypowiedzi przedstawiciel ZPP zaapelował do rządu o udzielenie informacji, jaką rząd przyjmie taktykę by rozwiązać ten problem i kiedy rozpoczną się dalsze prace nad zmianą przepisów.

„Nas interesuje to, kiedy będą rozstrzygnięcia legislacyjne, bo my jako powiaty coraz częściej spotykamy się z istotnymi problemami dotyczącymi stwierdzania zgonów i naprawdę wolałbym nie doczekać stulecia ustawy o cmentarzach i chowaniu zmarłych cały czas w toku prac nad tym w jaki sposób ją zmienić” – skwitował Kubalski.

W podobnym tonie wypowiedział się też Marek Wójcik, ekspert Związku Miast Polskich. 

„To temat, który łączy całą administrację publiczną – ten wstyd, że nie potrafimy sobie z tym dać rady” – powiedział Marek Wójcik przypominając, że w przeszłości KPRM opublikowała projekty nowelizacji przepisów ws. cmentarzy i chowania zmarłych, które po konsultacjach zostały odrzucone. Wójcik zaapelował też do rządu o jak najszybsze spotkanie ze stroną samorządową i wspólne omówienie istniejących problemów.

„Przyjęlibyśmy to spotkanie jako dowód  szacunku dla samorządów, które są bardzo ważnym elementem jeśli chodzi o funkcjonowanie systemu ochrony zdrowia” – powiedział Wójcik.

O nowelizację przepisów dotyczących cmentarzy i pochówków samorządowcy apelują od lat. Jednym z problemów zgłaszanych przez organizacje samorządowe w ubiegłym roku były m.in. wysokie ceny pochówków i brak miejsc na nowe cmentarze.

Podobny apel wystosowali przedstawiciele Unii Metropolii Polskich. W raporcie dotyczącym miejskich nekropolii eksperci organizacji zwrócili uwagę, że prawo dotyczące zarządzania cmentarzami i organizacji pochówków nie zostało zreformowane od kilkudziesięciu lat, przez co obecne przepisy nie są dostosowane do wyzwań związanych ze starzejącym się społeczeństwem, rosnącą liczbą zgonów i brakiem miejsc na cmentarzach. Eksperci UMP zwrócili też uwagę, że funkcjonowanie cmentarzy coraz częściej jest postrzegane przez pryzmat działań proekologicznych, co wiąże się z wprowadzaniem rozwiązań na rzecz ograniczenia odpadów cmentarnych, takich jak zniczodzielnie (stojaki ze zniczami możliwymi do ponownego użycia) czy promowanie ograniczania przynoszenia plastikowych ozdób.

Zarówno eksperci, jak zarządcy miejskich nekropolii w ostatnich latach wskazywali na konieczność dostosowania przepisów do aktualnych potrzeb, w tym regulacji kwestii związanych m.in z kremacją, alternatywnymi formami pochówku, prawem do grobu, ekshumacją i gospodarowaniem odpadami cmentarnymi.

mc/