Będą zmiany w funduszu autobusowym – obowiązkowa publikacja rozkładów i geolokalizacja pojazdów

Chodzi o projekt ustawy o zmianie ustawy o publicznym transporcie zbiorowym oraz niektórych innych ustaw, przygotowany w Ministerstwie Infrastruktury. Ustawa wprowadziła Fundusz rozwoju przewozów autobusowych, z którego finansowane są przewozy.

Jak podano, operatorzy i przewoźnicy publicznego transportu zbiorowego będą musieli sporządzać i udostępniać rozkłady jazdy na swoich stronach internetowych. Dodatkowo, marszałkowie województw utworzą regionalne portale rozkładów jazdy dla linii finansowanych z funduszu, aby poprawić dostępność informacji dla pasażerów.

Premiowane będą połączenia zapewniające minimalny standard dostępności komunikacyjnej - np. między miastami wojewódzkimi i powiatowymi oraz miejscowościami mającymi siedziby gmin. Promowane będą także połączenia spełniające minimalną częstotliwość trzech par kursów dziennie oraz rozszerzone przewozy wojewódzkie na odległość do 30 km poza granice województwa.

Dopłatą będą mogły być również objęte przewozy okazjonalne (na żądanie), które będą realizowane w gminach na obszarach o niskim zaludnieniu, w razie potrzeby, dla pasażerów najbardziej narażonych na wykluczenie komunikacyjne - np. dla osób starszych, poddawanych długotrwałemu leczeniu, dzieci lub młodzieży, na określonej trasie.

Nowela wprowadza przepis przyznający przewoźnikom, organizatorom transportu publicznego oraz osobom przez nich upoważnionym (w tym kontrolerom biletów) ochronę prawną przewidzianą dla funkcjonariuszy publicznych na mocy Kodeksu karnego. Ma to na celu zrównanie ich ochrony materialno-prawnej z ochroną kierowców i - jak podano w uzasadnieniu - jest odpowiedzią na rosnącą liczbę aktów agresji.

Celem noweli jest też wzmocnienie roli marszałka województwa, który staje się koordynatorem i integratorem przewozów w województwie. Będzie odpowiedzialny za sporządzanie kompleksowego planu transportowego województwa, weryfikację propozycji od innych samorządów oraz optymalizację i eliminację pokrywających się linii. Marszałkowie uzyskają pierwszeństwo w objęciu dopłatą z funduszu.

Fundusz rozwoju przewozów autobusowych o charakterze użyteczności publicznej zmieni nazwę na Fundusz przeciwdziałania wykluczeniu komunikacyjnemu.

Wprowadzony zostanie obowiązek wyposażenia autobusów objętych dopłatą z funduszu w geolokalizator i przekazywania aktualnych danych o jego lokalizacji. Brak takiego urządzenia lub jego niestosowanie będzie skutkowało karami pieniężnymi dla kierowcy w wysokości 2 tys. zł i 12 tys. zł w przypadku przedsiębiorcy.

Projekt wprowadza także nowe standardy jakości taboru. Autobusy realizujące przewozy objęte dopłatą z funduszu nie będą mogły być starsze niż 20 lat, a od 2036 r. ich wiek nie będzie mógł przekroczyć 15 lat.

Fundusz Rozwoju Przewozów Autobusowych został ustanowiony na podstawie ustawy z 16 maja 2019 r. Z danych resortu infrastruktury wynika, że w 2019 r. dopłatą z Funduszu objęto 1 tys. 228 linii komunikacyjnych, a łączna kwota dopłaty wydatkowana przez wojewodów na ten cel wyniosła 10 mln zł. W roku 2020 dopłata dotyczyła 2 tys. 834 linii i wyniosła 139 mln zł, a w 2021 r. 4 tys. 371 linii komunikacyjnych przy wsparciu sięgającym 358 mln zł. W roku 2022 r. dopłatę przyznano dla 5 tys. 508 linii komunikacyjnych w wysokości 528 mln zł; w 2023 dla 6 tys. 532 linii na kwotę 671 mln zł. Według danych przekazanych przez wojewodów w 2024 r. było to 7 tys. 663 linii, a łączna wypłacona dopłata wyniosła 860 mln zł.

Celem funduszu autobusowego jest zapewnienie dostępności autobusowego publicznego transportu zbiorowego na terenach, gdzie dotychczas nie było to możliwe z uwagi m.in. na niewystarczający poziom środków finansowych jednostek samorządu terytorialnego. Dotyczy to przede wszystkim obszarów oddalonych od dużych aglomeracji miejskich.

pif/  pad/ mr/