Coraz trudniej o psychologa w szkole. Niepokojące dane MEN

Z danych resortu edukacji wynika, że na dzień 31 grudnia 2024 r. w całej Polsce 3 303 szkoły nie miały zatrudnionego psychologa, co stanowi 20 proc. ogółu. Najwięcej szkół bez psychologa znajdowało się w woj. mazowieckim (410 szkół), w woj. wielkopolskim (337 szkół) i w woj. małopolskim (308 szkół). 

Najmniej szkół, które nie zatrudniły psychologa znajdowało się w woj. opolskim (56 szkół), w woj. świętokrzyskim (91 szkół) i w woj. lubuskim (98 szkół).

Biorąc pod uwagę liczbę wszystkich szkół w danym województwie największe braki kadrowe wśród szkolnych psychologów odnotowano w woj. podlaskim (32 proc. szkół bez psychologa), w woj. łódzkim (28 proc.), w woj. warmińsko-mazurskim i zachodniopomorskim (26 proc. szkół bez psychologa w obydwu województwach). 

Z danych resortu wynika, że najmniejsze braki kadrowe wśród psychologów odnotowano natomiast w szkołach w woj. opolskim (13 proc.), śląskim i świętokrzyskim (14 proc. szkół bez psychologa w obydwu województwach) i w woj. lubelskim (15 proc.).

MEN: podejmujemy szereg działań na rzecz zwiększenia pomocy psychologicznej

W odpowiedzi na poselską interpelację resort przekazał, że „podejmuje szereg działań na rzecz podnoszenia zwiększenia dostępności do pomocy psychologiczno-pedagogicznej w przedszkolach, szkołach i placówkach oraz dbałości o zdrowie psychiczne dzieci i młodzieży”.

Resort przypomniał, że 1 września 2024 r. weszły w życie standardy określające minimalny wymiar zatrudniania nauczycieli specjalistów w szkołach i przedszkolach, a postęp zmian jest monitorowany przez System Informacji Oświatowej (SIO).

„Dzięki wprowadzonym zmianom w przepisach łączna liczba etatów nauczycieli specjalistów wzrosła z 21 923,67 etatów w roku szkolnym 2021/2022 do 53 229,89 etatów w roku szkolnym 2024/2025. W związku z powyższym, na przestrzenie dwóch lat nastąpił wzrost etatów nauczycieli specjalistów o 31 306,22 etatów, co stanowi wzrost o ponad 142%” – poinformowała podsekretarz stanu w MEN Izabela Ziętka.

Wśród innych działań podejmowanych przez resort przedstawicielka resortu wskazała m.in. finansowanie studiów podyplomowych, organizację licznych szkoleń i projektów z zakresu ochrony zdrowia psychicznego i stworzenie bazy rekomendowanych programów profilaktycznych o wysokiej jakości naukowej i skuteczności. W ubiegłym roku resort opracował też standardy postępowania dla nauczycieli i nauczycieli specjalistów dotyczące kontaktu z osobami w kryzysie samobójczym, po próbie samobójczej i w żałobie po śmierci samobójczej.

„Standardy były konsultowane z przedstawicielami Polskiego Towarzystwa Psychologicznego, Ogólnopolskiego Związku Zawodowego Psychologów oraz dr n. m. Aleksandrą Lewandowską, Konsultantką krajową w dziedzinie psychiatrii dzieci i młodzieży, która podkreśliła ich istotne znaczenie w podnoszeniu wiedzy oraz kompetencji nauczycieli, nauczycieli specjalistów zarówno w odniesieniu do zapobiegania zachowaniom samobójczym u dzieci i młodzieży, jak i wdrożeniu adekwatnego wsparcia dla ucznia w kryzysie” – przekazała Izabela Ziętka.

W odpowiedzi podsekretarz Ziętka poinformowała również, że w resorcie trwają prace nad projektem podstawy programowej edukacji zdrowotnej i prace nad kompleksową zmianą podstaw programowych kształcenia ogólnego na każdym etapie kształcenia.

„Od maja 2024 r. MEN we współpracy z Instytutem Badań Edukacyjnych prowadzi prace analityczne i badawcze, które są nakierowane na przygotowanie systemowej zmiany podstaw programowych kształcenia ogólnego, począwszy od wychowania przedszkolnego aż do kształcenia ponadpodstawowego w poszczególnych typach szkół. Opracowany w grudniu 2024 r. „profil absolwenta” jest punktem wyjścia do wprowadzania zmian w polskim systemie edukacji, a także w podstawach programowych, których wdrożenie planowane jest sukcesywnie od roku szkolnego 2026/2027” – podsumowała podsekretarz.

Tabela obrazująca stan zatrudnienia nauczycieli psychologów w podziale na województwa na dzień 31 grudnia 2024 r. dostępna jest w poniższym załączniku.

mc/