Wiceministra Gajewska: adopcji w Polsce jest coraz mniej; to m.in. przez zmiany społeczne

9 listopada przypada Światowy Dzień Adopcji. To okazja do propagowania rodzicielstwa adopcyjnego, a także docenienia rodzin, które podjęły się tej misji.

Od 2012 r. liczba adopcji w Polsce spadła o 30 proc. To nie jest tylko kwestia procedur czy systemu, ale też zmiany społecznej - oceniła dla PAP wiceministra rodziny Aleksandra Gajewska. Podkreśliła, że wciąż brakuje domów dla wielu dzieci, a większość z nich jest w wieku od 5 do 14 lat.

Według danych MRPiPS w 2024 r. w Polsce przysposobiono 2471 dzieci. Wiceministra rodziny, pracy i polityki społecznej Aleksandra Gajewska zwróciła uwagę, że jeśli spojrzymy na dane z ostatnich lat, to adopcji jest coraz mniej.

- W 2012 roku było ich ponad 3400. To spadek o około 30 procent. I to nie jest tylko kwestia procedur czy systemu, ale też zmiany społecznej. Polacy coraz później decydują się na rodzicielstwo, mają mniej dzieci biologicznych i trudniej im podjąć decyzję o adopcji - wskazała Gajewska.

Jak podała, na koniec 2024 r. ponad 2300 dzieci w Polsce miało uregulowaną sytuację prawną i mogło być przysposobionych. Kandydatów na rodziców adopcyjnych było niecałe 900.

- W praktyce oznacza to, że wciąż brakuje domów dla wielu dzieci, a większość z nich to dzieci w wieku od 5 do 14 lat. To nie są już niemowlaki, tylko dzieci, które wiele rozumieją. Wiedzą, że nie mają rodziców. I czekają - dodała Gajewska.

Jak przyznała, często spotyka się z ludźmi, którzy myślą o adopcji, jak o bardzo skomplikowanym, pełnym biurokracji i tysiąca papierów procesie.

- Proponuję im wtedy, aby po prostu poszli do ośrodka adopcyjnego porozmawiać. Naprawdę nikt tam nie ocenia i nie robi testu z perfekcyjności. Ośrodki adopcyjne są po to, aby wspierać, tłumaczyć i przede wszystkim rozwiewać wątpliwości potencjalnych kandydatów. I robią to z ogromnym zaangażowaniem - podkreśliła wiceszefowa MRPiPS.

Zwróciła uwagę, że od 2023 r. obowiązują przepisy, które zobowiązują ośrodki adopcyjne do przeprowadzenia wstępnej oceny i umożliwienia rozpoczęcia szkolenia w ciągu maksymalnie czterech miesięcy od złożenia kompletu dokumentów. - To bardzo ważna zmiana, ponieważ procedury stają się dzięki temu bardziej przewidywalne i transparentne - wyjaśniła wiceministra.

Przypomniała, że procedura adopcyjna powinna być sprawna, ale przede wszystkim bezpieczna, oparta na dobru dziecka. - To nie kandydaci "wybierają" dziecko, tylko ośrodek adopcyjny dopasowuje rodzinę do potrzeb konkretnego dziecka - zaznaczyła Gajewska.

Według danych MRPiPS w 2024 r. wydano 12 zgód na adopcje zagraniczne dotyczące 14 dzieci, głównie do Włoch, a także do USA i Austrii.

- Uważnie analizujemy też raporty postadopcyjne i widzimy, jak wspaniale rozwijają się dzieci, które ze względu na obciążenia zdrowotne nie miały szans na rodzinę w Polsce - zauważyła wiceministra.

Zwróciła uwagę, że adopcje zagraniczne to sprawa bardzo indywidualna. Jak wyjaśniła, są one przeprowadzane w wyjątkowych sytuacjach, na przykład, gdy chodzi o połączenie rodzeństwa, adopcję wewnątrzrodzinną, szczególne potrzeby zdrowotne lub trudne sytuacje życiowe dzieci. Obejmuje to także Polaków mieszkających poza granicami kraju, którzy chcą dać dziecku dom.

- Poruszyła mnie historia chłopca, który całymi dniami w domu dziecka giął i splatał druty. Nie było dla niego rodziny adopcyjnej w Polsce. Trafił do Włoch. Dziś jest odnoszącym sukcesy projektantem biżuterii. Dlatego mimo że chcemy zapewnić jak najlepsze warunki dzieciom w Polsce, dopuszczamy scenariusz, że w przypadku braku perspektyw pomożemy w znalezieniu im kochającego domu za granicą - zaznaczyła Gajewska.

Jak wskazała, państwo powinno towarzyszyć rodzicom adopcyjnym, zarówno emocjonalnie, jak i systemowo. - Dlatego stawiamy na rozwój wsparcia dla rodzin adopcyjnych. Mam tu na myśli szkolenia, grupy wsparcia, opiekę psychologiczną. Rodzicielstwo adopcyjne to niełatwa droga, ale też jedna z najbardziej sensownych i potrzebnych. I każdy, kto się na nią decyduje, zasługuje na ogromny szacunek i pomoc - podkreśliła Gajewska.

- Często rozmawiam z rodzicami adopcyjnymi. Słyszę od nich: "Myśleliśmy, że to my damy coś dziecku, a to ono odmieniło nasze życie". I to jest właśnie istota adopcji - dodała wiceszefowa MRPiPS.

Karolina Kropiwiec (PAP)

kkr/ aba/