Czy dzieci muszą ponosić opłaty za pobyt bliskich w DPS MRPiPS zapowiada zmianę przepisów

O zmiany legislacyjne dotyczące obowiązku ponoszenia opłat za pobyt w domach pomocy społecznej zaapelowała rzeczniczka praw dziecka Monika Horna-Cieślak. Chodzi o wprowadzenie przepisów, które uniemożliwią obciążanie opłatami małoletnich krewnych osób przebywających w DPS.

„Funkcjonujące rozwiązanie ustawowe nie może być uznane za sprawiedliwe, gdyż nakłada obowiązek o charakterze majątkowym na osoby małoletnie jak na osoby dorosłe, i w zdecydowanej większości przypadków trudny do spełnienia” – wskazała RPD.

Monika Horna-Cieślak podkreśliła, że obecnie możliwe jest obciążenie opłatą osób małoletnich na równi a nawet przed dorosłymi zstępnymi w bliższej kolejności mieszkańca domu. 

„Co prawda na podstawie art. 64 u.p.s. osobę małoletnią można zwolnić z tej opłaty – częściowo lub całkowicie – także w oparciu o inne okoliczności niż wskazane w przepisie uznając je za szczególnie uzasadnione [nie ulega jednak wątpliwości, że chodzi tylko o zdarzenia, albo o trwały stan, wykluczające ponoszenie opłaty], to jednak podkreślenia wymaga, iż decyzja taka ma charakter uznaniowy. Jej uznaniowość oznacza, że nawet w przypadku spełnienia przesłanek zwolnienia, wyłącznie od organu zależy, czy przyzna zwolnienie” – zaznaczyła rzeczniczka.

W odpowiedzi na apel, Ministerstwo Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej wskazało, że ze względu na wątpliwości interpretacyjne art. 61 ust. 1 pkt 1 ustawy o pomocy społecznej, który w sposób ogólny wskazuje, że do ponoszenia odpłatności za pobyt członka rodziny w domu pomocy społecznej zobowiązani są: małżonek, zstępni przed wstępnymi, konieczne są zmiany legislacyjne.

„Przepis ten wymaga pilnego doprecyzowania, iż zobowiązane do ponoszenia odpłatności za pobyt osób bliskich w domu pomocy społecznej powinny być tylko osoby pełnoletnie (pełnoletni zstępni)” – wskazała wiceszefowa MRPiPS Katarzyna Nowakowska. 

Zaznaczyła, że wprawdzie ustawa nie wskazuje, że małoletni zstępni zobowiązani są do ponoszenia odpłatności za pobyt osób bliskich w domu pomocy społecznej, jednak przepisy nie wyłączają wprost małoletnich z tego obowiązku. Dodała, że ośrodki pomocy społecznej w tego typu sprawach korzystają ze zwolnień przewidzianych w ustawie.

„Z informacji posiadanych przez resort wynika, iż co do zasady nawet w przypadku wydania decyzji ustalającej odpłatność od małoletniego, ośrodki pomocy społecznej korzystają z możliwości jaką im daje ustawa o pomocy społecznej tj. zwalniają osoby małoletnie zobowiązane do odpłatności za pobyt bliskich w domu pomocy społecznej z ponoszenia tej odpłatności” – wskazała wiceministra Nowakowska. 

Wiceministra poinformowała również, że doprecyzowanie przepisów w tym zakresie znajdzie się w przygotowywanej nowelizacji ustawy o pomocy społecznej. Resort rozważa również wprowadzenie zasady, zgodnie z którą odpłatność za pobyt mieszkańca w domu pomocy społecznej ponosiłaby osoba obdarowana nieruchomością, nabywca nieruchomości na podstawie umowy dożywocia lub ewentualnie innych umów, na mocy których nabycie własności nieruchomości następuje w zamian za opiekę.

mr/