Polskie Centrum Pomocy Międzynarodowej przeprowadza szczepienia bydła w Etiopii

PCPM, we współpracy z organizacją International Institute of Rural Reconstruction (IIRR), wspiera mieszkańców ueredy (powiatu) Selamago, których liczbę szacuje się na 50 tys. osób. Pomoc skierowana jest w znacznej mierze do ludów koczowniczych Bodi i Mursi przemieszczających się po terenie rezerwatu doliny Omo, na zachód od miasta Dżinka. W sumie w 2025 r. zaszczepionych ma zostać co najmniej 64 tys. zwierząt należących do 1642 gospodarstw.

Fundacja Polskie Centrum Pomocy Międzynarodowej (PCPM) prowadzi szkolenia weterynaryjne oraz szczepienia bydła należącego do ludów koczowniczych z doliny rzeki Omo, w południowej Etiopii. Krowa to życie - powiedział PAP biolog Meseret Admasu, lokalny koordynator projektu.

Jak podkreślił Admasu, życie tych plemion opiera się przede wszystkim na posiadaniu bydła. - Nie ma życia bez krów. Zwierzęta te są tak ważne, że każde nosi własne imię. (…) Krowa tutaj traktowana jest jak waluta - powiedział bilog.

Potwierdził to Nangachcole Cochoi z ludu Bodi, właściciel 38 krów, które w piątek w okolicach wioski Kebele Omo Hana, zostały zaszczepione w ramach projektu PCPM. - Nasza egzystencja zależy od bydła. Po pierwsze, mamy mleko, którym karmimy dzieci. Po drugie, mamy krew, która jest naszym pożywieniem. Po trzecie, ani ja ani mój syn nie moglibyśmy się ożenić, gdybyśmy nie mieli bydła - wymienił.

Dodał, że w czasie suszy, kiedy nie ma plonów, członkowie jego plemienia sprzedają bydło, aby móc kupić sorgo lub kukurydzę. W latach, gdy nie występują susze lub powodzie, Bodi zbierają dwa razy w roku plony tych dwóch zbóż, co wystarcza im na cztery-pięć miesięcy. Cochoi uważa, że gdy zachoruje członek jego rodziny, to jedynym sposobem, aby zdobyć pieniądze na wyjazd do miasta i podjęcie leczenia, jest sprzedaż krowy.

Zapytany o cenę zwierząt Admasu powiedział, że cena wołu w stolicy Etiopii Addis Abebie może osiągnąć 100 tys. birrów (ok. 2400 zł), ale w regionie, gdzie pracuje PCPM cena wynosi 50 tys. birrów (ok. 1200 zł). - Tutaj możesz mieć krowę za 20 tys. birrów (ok. 480 zł). Za jałówkę lub cielę otrzymasz 5 tys. birrów (120 zł). Za sprzedaż jednego cielaka kupić można 100 kg kukurydzy i tym musi się wyżywić cała społeczność plemienna, która żyje we wspólnocie - poinformował.

Admasu zwrócił także uwagę na konflikty między poszczególnymi grupami etnicznymi, które wynikają z kradzieży bydła. - Zdarza się, że Mursi kradną bydło Bodi. Ci w odwecie organizują się i ścigają złodzieja. Dochodzi do walk. W ostatnich trzech miesiącach właśnie w takich potyczkach zginęło 25 członków tych dwóch plemion - opowiedział. Dodał, że choć "rząd dwa lata temu podjął decyzję o rozbrojeniu Etiopczyków, to wciąż broń, w tym karabiny, są w rękach ok. 20 proc. obywateli".

Projekt prowadzony przez PCPM ma na celu przeciwdziałanie takim konfliktom, poprzez zapewnienie zdrowej populacji bydła. Jak poinformowała Aleksandra Mizerska, dyrektorka regionalna PCPM na Afrykę Wschodnią, bydło szczepione jest na dwie choroby zakaźne: szelestnicę czarną nóżkę oraz pasterelozę, zwaną też gorączką transportową. Pierwsza z nich przebiega bardzo gwałtownie, zabijając zwierzę w ciągu nawet 24 godzin. Druga choroba powoduje zapalenie płuc, które może zostać przeniesione na człowieka.

Zapytana przez PAP, ile kosztuje jedna dawka szczepionki, Mizerska odpowiedziała, że cena ta jest niższa niż 1 grosz. Dodała, że w Europie szczepienia na te choroby są obowiązkowe. Według informacji podanych przez PCPM, obecnie wyszczepienie zwierząt w dolinie rzeki Omo nie przekracza 20 proc., choć profilaktycznie zaleca się, aby objęło ono co najmniej 50 proc. Polska organizacja planuje osiągnąć minimum tej wartości.

Fundacja finansuje także opryski, które zapewniają bydłu ochronę przed muchami tse-tse przenoszącymi m.in. śpiączkę afrykańską niebezpieczną dla ludzi i zwierząt.

- Potrzebujemy takiego wsparcia od was. Nie mamy stałej wioski, nie mamy domów. Przenosimy się z miejsca na miejsce z naszym bydłem. Ono umiera, a my nie mamy pieniędzy, by je leczyć - powiedziała pochodząca z ludu Bodi pracowniczka zajmująca się szczepieniem Goleghn Beholi. Kobieta była jedną z 40 osób przeszkolonych w ramach projektu PCPM z podstawowej wiedzy weterynaryjnej.

Jak dodała, trudniej jej spełniać rolę szczepiącej bydło będąc kobietą. Zajmowanie się stadem należy wyłącznie do obowiązków mężczyzn i chłopców. - Wzięłam na siebie odpowiedzialność, którą powierzyła mi moja społeczność. Zmotywowałam się do udziału w szkoleniu i udało mi się to osiągnąć. I teraz jestem tutaj, pracując na rzecz mojego ludu - wyjaśniła.

Do tej pory utrudnieniem dla mieszkańców Selamago był brak dostępu do usług weterynaryjnych w wielu wioskach. Służby nie były w stanie dotrzeć do oddalonych społeczności, często bez przejezdnej drogi. PCPM w porozumieniu z lokalną starszyzną wybrało do przeszkolenia członków plemion, którzy najlepiej znają miejscową sytuację i choroby, a także z łatwością przemieszczają się przez busz.

Etiopia ma największą populację bydła w Afryce. Tutejsze ministerstwo rolnictwa, w opublikowanej w grudniu 2023 r. "Strategii rozwoju przemysłu mleczarskiego Etiopii na lata 2022-2031", podało, że kraj posiada 70,3 mln sztuk bydła, 42,9 mln owiec, 52,5 mln kóz i 8,1 mln wielbłądów. Sektor hodowlany generuje około 45 proc. PKB związanego z rolnictwem, 18,7 proc. całkowitego PKB Etiopii i 16-19 proc. całkowitych wpływów dewizowych kraju. Według danych Trading Economics, PKB per capita wyniosło w 2024 r. 916 dolarów.

Fundacja PCPM prowadzi projekty w Etiopii od 2012 r. Obecnie prowadzone zadanie "Wsparcie rozwoju służb ratowniczych i służb reagowania kryzysowego w Etiopii (2024-2026)", obok wsparcia weterynaryjnego zapewnia także szkolenia i zakup sprzętu dla straży pożarnej i zespołów pogotowia ratunkowego. Jego całkowita wartość wynosi blisko 6,4 mln zł. Działania finansowane są z programu Polska pomoc Ministerstwa Spraw Zagranicznych.

Z miasta Dżinka Marta Zabłocka (PAP)

mzb/ ap/ js/