NSA: decyzje komisji weryfikacyjnej ws. Placu Defilad w Warszawie - nieważne

Chodzi o jedne z pierwszych decyzji komisji weryfikacyjnej z listopada 2017 r. Organ ten uznał wtedy, że stołeczny ratusz przy wydawaniu decyzji reprywatyzacyjnych ws. działek na pl. Defilad pod dawnymi adresami: Wielka 6/Złota 19, Zielna 7/Złota 17 i Wielka 2/Chmielna 50 rażąco naruszył prawo administracyjne, tym samym uchylono reprywatyzację tych gruntów i umorzono postępowanie administracyjne. Oznaczało to, że nieprawomocnie nieruchomości wracają do Skarbu Państwa.

Naczelny Sąd Administracyjny po raz pierwszy ostatecznie potwierdził nieważność decyzji komisji weryfikacyjnej ds. reprywatyzacji. Rozstrzygnięcie sądu dotyczy trzech nieruchomości położnych przy Placu Defilad w Warszawie. Sprawa wróci do komisji weryfikacyjnej.

Przewodniczący komisji Patryk Jaki mówił wówczas, że wiele wskazuje na to, iż w przypadku tych nieruchomości mamy do czynienia z prawowitymi spadkobiercami, ale - jak zaznaczał - nie złożono poprawnie wniosku dekretowego. W czerwcu 2019 r. Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie stwierdził nieważność tych decyzji komisji. W konsekwencji komisja złożyła skargi kasacyjne.

W czwartek NSA kasacje oddalił. Tym samym trzy decyzje komisji weryfikacyjnej ws. nieruchomości przy Placu Defilad zostały ostatecznie uznane za nieważne. Jest to pierwsze prawomocne rozstrzygnięcie w sprawie decyzji komisji weryfikacyjnej.

W uzasadnieniu wyroków sędzia Joanna Rudnicka podkreśliła, że kompetencje komisji weryfikacyjnej ds. reprywatyzacji zostały ściśle określone w ustawie i zgodnie z tymi przepisami w listopadzie 2017 r. niemożliwe było wydanie przez ten organ decyzji innych niż co do istoty (meritum) sprawy. Zaznaczyła przy tym, że postanowienie komisji o umorzeniu postępowania - wydane w sprawach działek przy Placu Defilad - nie jest takim rodzajem postanowienia.

Sędzia zwróciła też uwagę, że sprawa wróci teraz do komisji weryfikacyjnej, która jeszcze raz się nią zajmie. Jak dodał sąd, po zmianie przepisów w 2018 r. komisja może postanowić o uchyleniu decyzji reprywatyzacyjnej i umorzeniu postępowania. "Nie zostały przesądzone bowiem żadne okoliczności dotyczące istoty tej sprawy" - wskazał sąd.

Jak podawały media, co do trzech działek na pl. Defilad po II wojnie światowej adwokat Witold Bayer wystąpił o prawo do ich zabudowy za symboliczną kwotę. W 1946 r. adwokata zatrzymało UB za działalność antykomunistyczną i nie dopełnił on wszelkich formalności, a po wyjściu z aresztu nie kontynuował już starań. Na początku lat 90. spadkobiercy właścicieli atrakcyjnych nieruchomości rozpoczęli jednak starania o ich odzyskanie, powołując się na działania adwokata sprzed jego zatrzymania. W latach 2012-2013 spadkobiercom przyznano prawo użytkowania wieczystego.

WSA w Warszawie sukcesywnie rozpatruje kolejne odwołania od decyzji komisji weryfikacyjnej. W tym roku sąd uchylił decyzje komisji ws. nieruchomości przy m.in. Dąbrowskiego 18, Mokotowskiej 63, Złotej 62, Emilii Plater 14, Noakowskiego 16. Kilkanaście innych decyzji sąd uchylił w 2020 r. i 2019 r. WSA utrzymał też część decyzji komisji w sprawach m.in. Emilii Plater 15, Zielnej 32, Czerskiej 3, Pięknej 49.(PAP)

autor: Mateusz Mikowski