ABW zatrzymała osiem osób podejrzewanych o przygotowania aktów dywersji

Premier poinformował, że jeśli chodzi o inicjowanie akcji i zagrożeń, to wszystkie ślady prowadzą na wschód, a w ramach tych działań Rosjanie często szukają prorosyjskich obywateli Ukrainy, którzy oddają się do dyspozycji rosyjskiego wywiadu, choć wśród zatrzymanych są różne narodowości.

W ostatnich dniach ABW we współpracy z innymi służbami zatrzymała w różnych częściach kraju osiem osób podejrzewanych o przygotowania aktów dywersji - poinformował rano premier Donald Tusk na X. Dodał, że sprawa rozwija się i trwają czynności operacyjne.

Zaznaczył, że działania rządu nie są wyłącznie prewencyjne, ustawy gwarantujące finansowanie czy inne działania o charakterze organizacyjnym i prawnym pozwalają, by państwo było tu i teraz dużo skuteczniejsze w walce z zagrożeniami. Dotychczasowe działania mają na celu m.in. ochronę infrastruktury krytycznej oraz miejsc bezpośrednio związanych z bezpieczeństwem - podał.

Minister koordynator służb specjalnych Tomasz Siemoniak dodał, że sprawy dotyczą prowadzenia rozpoznania obiektów wojskowych i elementów infrastruktury krytycznej, przygotowania środków do przeprowadzenia aktów dywersji i bezpośredniej realizacji ataków, a Agencja Bezpieczeństwa Wewnętrznego ściśle współpracuje w tej sprawie ze Służbą Kontrwywiadu Wojskowego, policją i prokuraturą. Osiem zatrzymań dotyczyło trzech spraw - podał.

Zaznaczył, że te ostatnie osiem osób w trzech różnych sprawach zatrzymano w krótkim czasie, więc po pewnej przerwie można mówić o nasileniu działań Rosjan. Zaznaczył, że wraz z wicepremierem, ministrem spraw zagranicznych Radosławem Sikorskim, rozważano już różne opcje reakcji ze strony Polski na te rosyjskie działania.

Minister apelował, by osoby - nie tylko osoby z Ukrainy - przyjmujące takie propozycje zastanawiały się, co robią i czy warto iść na lata do więzienia po działaniach dla tak złej sprawy. Apelował też do wszystkich, którzy widzą podejrzane przypadki, np. fotografowania obiektów wojskowych czy infrastruktury krytycznej, o zawiadamianie służb.

Rzecznik prasowy ministra Siemoniaka Jacek Dobrzyński podał, że w ostatnich miesiącach Agencja zatrzymała łącznie 55 osób działających na zlecenie rosyjskiego wywiadu na szkodę Polski.

Dobrzyński, ABW i prokuratura podały, że w ostatniej akcji przeciwko agresywnej aktywności rosyjskich służb specjalnych zatrzymane zostały trzy osoby - 21-letni Ukrainiec Danyl H. 16 października w Polsce, a na terenie Rumunii dwóch innych Ukraińców w wieku 21 i 24 lat we współpracy z Rumuńską Służbą Wywiadowczą (SRI). Według SRI planowali oni doprowadzić do pożaru bukaresztańskiej siedziby największej ukraińskiej firmy kurierskiej Nova Post, mieszczącej się na parterze bloku mieszkalnego w centrum stolicy.

Według śledczych H. mieszkał pod Warszawą, pracował jako magazynier i z dwoma kolegami stworzył szlak, którym mieli przesyłać materiały wybuchowe oraz prowadził działalność wywiadowczą w Polsce i Rumunii. Rumuńskie służby przechwyciły te przesyłki jeszcze przed wybuchem. Substancje zapalające - termit i azotan baru - ukryte były w słuchawkach i częściach samochodowych. Dzięki temu, że obaj mężczyźni, którzy przyjechali do Rumunii z Polski, byli monitorowani przez SRI, udało się zapobiec sabotażowi.

17 października Prokuratura Krajowa przedstawiła H. zarzut udziału w działalności obcego wywiadu - rosyjskich służb specjalnych - i przygotowywania aktów sabotażu - przygotowania i przekazania do Ukrainy przesyłek zawierających urządzenia zapalające i substancje chemiczne mogące spowodować pożar lub eksplozję. Celem planowanych działań było zastraszenie ludności oraz destabilizacja państw Unii Europejskiej wspierających Ukrainę - oceniła PK.

H. został aresztowany przez warszawski sąd na trzy miesiące, a dwaj zatrzymani w Rumunii - na 30 dni przez sąd w tym kraju.

W innych sprawach dwie osoby zatrzymano ostatnio w Białej Podlaskiej i są podejrzewane o rozpracowywanie infrastruktury wojskowej, a dwie inne pod podobnym zarzutem w woj. śląskim, a ostatnia w związku z podpaleniami w woj. pomorskim - podał Dobrzyński.

Marszałek Sejmu Szymon Hołownia podkreślił we wtorek, że akcje dywersyjne w Polsce są obserwowane od wielu miesięcy, a ich celem jest rozbijanie i zastraszanie społeczeństwa, dlatego trzeba być bardzo ostrożnym, kiedy się o takich rzeczach informuje.

Wicepremier, szef MON Władysław Kosiniak-Kamysz, zapewnił po informacjach o zatrzymaniach, że polskie państwo będzie bezwzględne wobec osób działających na rzecz rosyjskiego wywiadu i nie ma dla nich żadnej taryfy ulgowej. Ocenił, że to zorganizowany atak na naszą cywilizację, wartości, Polskę, NATO i UE.

Szef MSWiA Marcin Kierwiński w związku z zatrzymaniem podejrzewanych o przygotowanie dywersji zaapelował do PiS "o powstrzymanie polityki nienawiści służącej podziałowi Polaków". "Pożytek z tak nieodpowiedzialnych działań mają jedynie ci, którzy chcą zniszczyć naszą Ojczyznę" - napisał na X Kierwiński.

W rozmowie z PAP były ambasador Polski w Kijowie Bartosz Cichocki podkreślił, że ludzie często podejmują współpracę z Rosją, nieświadomi, że są werbowani. - Motywacja bywała bardzo różna: komuś brakowało na przeżycie do następnego poranka lub miał długi, ktoś inny bał się ujawnienia kompromitujących informacji, jeszcze ktoś inny popadł w konflikt z sąsiadem Polakiem, Ukraińcem czy Gruzinem lub został porzucony przez dziewczynę i - powodowany emocjami - chciał się odegrać - tłumaczył Cichocki.

Po 2022 r. w Europie było 48 podpaleń związanych z Federacją Rosyjską, 12 z nich w Polsce (m.in. centrum handlowego przy Marywilskiej w Warszawie), tyle samo w Wielkiej Brytanii, 11 w Niemczech i po dwa na Litwie, na Łotwie i w Estonii - podał w rozmowie z PAP zastępca dyrektora Centrum Badań nad Bezpieczeństwem Transgranicznym Akademii WSB prof. Tomasz Safjański. (PAP)

ago/ mark/ mhr/